Önder Yılmaz Ticaret Bakanlığı nın sarsıntının etkilediği 11 vilayetteki saha araştırmasına dayalı raporu bölgedeki esnaf Escort bayan ve tüccarın mal ve mülk kayıpları açısından karşı karşıya kaldığı ağır faturayı gözler önüne serdi
Milliyet in ulaştığı raporda 11 vilayetteki 600 bin 99 esnaf ve tacir işletmenin toplam mülk Bayan escort kaybı 346 milyar 334 milyon 866 bin 863 TL olarak belirlendi Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı ise sarsıntı bölgesinde İşsizlik Sigortası Fonu ndan sunulacak dayanakların yaklaşık maliyetinin 12 milyar TL Escort olacağını kaydetti
Ticaret Bakanlığı Kahramanmaraş merkezli sarsıntılardan etkilenen vilayetlerde esnaf ve tacirlerin hasar durumlarına ait saha çalışmasını raporlaştırdı 11 vilayette 324 bin 268 esnaf ve 275 bin 831 tacir işletme olmak üzere 600 bin 99 esnaf tacir ve işletme bulunduğu belirtilen raporda saha çalışmasının zelzeleden en çok etkilenen Adıyaman Hatay Kahramanmaraş ve Malatya ya odaklandığı söz edildi Yaklaşık bir ay süren ve Mart sonunda tamamlanan raporda şöyle denildi
Ortalama kayıp 3 6 milyon TL
Depremden etkilenen vilayetler için mümkün zararın tespit edilmesine yönelik olarak gerçekleştirilen çalışmada hasar durumu Orta Hasarlı Ağır Hasarlı ve Yıkık olarak belirtilen esnaf ve tacirler dikkate alınmıştır Bu çerçevede dataların istatistiksel temizleme sürecine tabi tutulması sonrasında birincil risk kümesinde yer alan 4 vilayette işyeri hasar durumunu Orta Hasarlı Ağır Hasarlı ya da Yıkık olarak beyan eden 2 322 esnaf ve 6 002 tacir işletme olmak üzere toplam 8 324 adet esnaf ve tacirin verisi tahlil edilmiştir Öncelikle beyan edilen bilgiler üzerinden esnaf ve tacir işletme başına ortalama mülk ve mal kaybı hesaplanmıştır Esnaf başına ortalama mülk kaybı 628 bin 463 TL ortalama mal kaybı 1 milyon 404 bin 521 TL ve tacir işletme başına ortalama mülk kaybı 1 milyon 148 bin 683 TL ortalama mal kaybı 2 milyon 549 bin 639 TL olarak elde edilmiştir
Kayıp ne kadar
Saha ve anket çalışmasında beyan edilen datalar üzerinden hesaplanan esnaf ve tacir işletme başına ortalama mülk ve mal kayıpları ise raporda şöyle söz edildi
Esnafın varsayımı toplam mülk kaybı 44 8 milyar TL varsayımı toplam mal kaybı ise 100 1 milyar TL Böylelikle esnafın mülk ve mal kaybı toplamı 145 milyar TL
Tacir İşletmelerin kestirimi toplam mülk kaybı 62 5 milyar TL varsayımı mal kaybı 138 7 milyar TL Böylelikle tacir işletmelerin mülk ve mal kaybı toplamı 201 3 milyar TL
Toplam esnaf ve tacir işletmenin kestirimi mülk kaybı 107 3 milyar TL kestirimi mal kaybı 238 9 milyar TL Böylelikle bütün esnaf ve tacir işletme tahmimi mülk ve mal kaybı toplamı 346 milyar 334 milyon 866 bin 863 TL
125 bin ticarethane yıkık
Raporda yapılan çalışmada Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı nın 11 vilayet için açıkladığı Acil yıktırılacak ağır hasarlı yıkık ve orta hasarlı ticarethane sayısı bilgilerinin temel alındığına dikkat çekilerek 11 vilayette toplam 125 bin 770 Acil yıktırılacak ağır hasarlı yıkık ve orta hasarlı ticarethane bulunduğu tabir edildi Raporda Bakanlığımız ESBİS ve MERSİS data kaynaklarına nazaran 11 vilayette toplam 600 099 esnaf ve tacir işletme bulunmaktadır Bu kapsamda orta ve üzeri hasar gören 125 bin 770 adet ticarethanenin esnaf ve tacir işletme ayırımının yapılabilmesini teminen esnaf ve tacirler ortasındaki dağılımının her bir vilayet bazında vilayetteki toplam esnaf ve tacir sayısı dağılımı ile denk olduğu varsayılmıştır 11 vilayette toplam orta ve üzeri hasar görmüş 125 bin 770 adet ticarethanenin 67 bin 961 nin esnaf 57 bin 809 nun tacir işletme olduğu hesaplanmıştır denildi
En çok Hatay da
Raporda en çok yıkılan ve ziyan gören ticarethane sayısının 48 bin 881 ile Hatay da olduğu bunu 21 bin 962 ile Kahramanmaraş ın takip ettiği belirtildi Malatya da 19 bin 402 Gaziantep te 12 bin 730 ve Adıyamanda ise 10 bin 747 ticarethanenin yıkık yahut kullanılamaz halde hasarlı olduğu kaydedildi
Fondan takviye 12 milyar TL yi bulacak
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı da sarsıntıya ait kestirimi maliyetlere ait hesaplamalar yaptı Bakanlığın raporunda hasarlı binaların tamiri ve yine inşasının maliyetinin 362 3 milyon TL olduğu belirtildi Zelzele bölgesinde 12 8 milyon sigortalı bulunduğu depremzedeler için bugüne kadar 6 8 milyon TL harcama yapıldığı aktarılan raporda afet bölgesindeki vatandaşlarımızdan alınmayan vazgeçilen iştirak hissesi meblağı 331 2 milyon TL den fazladır Sarsıntı nedeniyle ziyan gördüğü düşünülen tıbbı materyal bedeli yaklaşık 113 1 milyon TL dir Afet sebebiyle ertelenen prim fiyatı da 27 5 milyar TL dir denildi Türkiye İş Kurum tarafından yapılan faaliyetlerin de anlatıldığı raporda İşsizliği Sigorta Fonu nda sunulacak takviye ölçüsünün 12 milyar TL olacağı kaydedildi