Oktay, bir otelde düzenlenen Lokal İdarelerde Seçilmiş ve Atanmış Kamu Vazifelilerinin Etik Farkındalığının Artırılması İçin Teknik Takviye Projesi Açılış Töreni’nde yaptığı konuşmada, Avrupa Birliği ile yürütülen, lokal yönetimlerde etik kültürü geliştirmeyi amaçlayan projenin güzel olmasını diledi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, Kamu Vazifelileri Etik Konseyinin kuruluşu başta olmak üzere Türkiye’de etik prensiplerin yaygınlaşmasına sürekli öncülük eden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın selam ve muvaffakiyet dileklerini katılımcılara iletti.
Kamu yönetiminde etik unsurların, kamu çalışanlarının uyması gereken dürüstlük, tarafsızlık, hesap verebilirlik, saydamlık ve kamu faydasını gözetme gibi birtakım prensip ve pahalar bütününü tabir ettiğini vurgulayan Oktay, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu bedeller bütünü bir taraftan toplum için dürüst, adil ve şeffaf hizmet sağlarken tıpkı vakitte demokrasiyi geliştirmekte ve idarenin yasallığını pekiştirmektedir. Kamu idaresinde etik davranış ise toplum nezdinde dürüst, adil ve faziletli tavırların kamu yönetiminde vazifeli bireylerce pratikte benimsenmesi demektir. Devlet ile vatandaş ortasında inancın sağlamlaştırılması, unsur ve değerler çerçevesinde hareket eden bir kamu idaresi sisteminin oluşturulması ile mümkündür. Kamu alanında millete hizmet etmenin, içinde gönüllülük de barındıran bir haslet olması şuuruyla, her bir kamu çalışanı, vatandaşımızın kendine sunulan hizmetin sonucunda içinden gelerek ‘Allah razı olsun’ demesine talip olmalıdır. Kamu Vazifelileri Etik Konseyi 2004 yılında işte bu ülkü ışığında kurulmuştur. Lokal idareler ve mahalli yönetimlerin birlikleri de Kamu Etik Kurulunun misyon alanındadır.”
Oktay, kadim devlet geleneğinin kozmik etik prensiplere temel oluşturan adalet, doğruluk, toplumsal sorumluluk ve tevazu üzerine kurulduğunu söyledi.
“AHLAK, VİCDAN, KADİM BEDELLER…”
Türk İslam tarihinin birinci yazılı yapıtlarından olan Kutadgu Bilig’de devlet idaresinin tüm kademelerinde vazife alanlar için kaleme alınan ahlaki yönetim unsurlarının bugünün kamu vazifelileri için de hala geçerliliğini koruduğunu vurgulayan Oktay, ” Ahlaktan, vicdandan ve kadim değerlerimizden yeterince istifade etmeyen lokal idare dahil hiçbir kamu çalışanının, ortak geleceğimize hizmet etmesinin mümkün olmadığına inanıyoruz. Bunun için geride bıraktığımız seçimlerde ‘gönül belediyeciliği’ düsturunu benimsedik, gönüller kazanmanın ehemmiyetini vurguladık. Tarihimizden aldığımız şuurla, kamu çalışanlarında liyakatin, teknik yeterliliğin yanı sıra itimadı ve gönüllülüğü de kapsadığının bilincindeyiz.” diye konuştu.
FETÖ’NÜN DARBE GİRİŞİMİ
FETÖ’nün 15 Temmuz’daki hain darbe teşebbüsünün, “kamu kurumları ve yerel idareler üzere topluma temas eden yerlerde çalışan işçinin, bilgi ve beceriyle bir arada yerli ve ulusal bir anlayışa da sahip olması”nın elzemliğini gösterdiğine dikkati çeken Oktay, “Altını çizerek tabir etmek isterim ki, kendini devletin ve milletin menfaatlerinin üstünde gören hiçbir anlayışın, FETÖ, PKK gibi terör örgütü uzantılarının ne merkezi idare kurumlarımızda ne lokal yönetimlerimizde ne üniversitelerimizde ne de sivil toplum kuruluşlarımıza hakim olmalarına müsaade vermeyeceğiz.” tabirlerini kullandı.
Oktay, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’yle Türkiye’de tarihi bir değişim yaşandığını, zayıf koalisyon hükümetleri ve iktidar boşluğu oluşmasına izin vermeyecek kalıcı istikrar sağlayan yeni bir hükümet sistemine geçildiğini anımsattı.
YOLSUZLUKLA MÜCADELE
Bu yeni ve esaslı ıslahat dalgası ile merkeziyetçi, vatandaşa kapalı, bürokratik hiyerarşik bir idare yapısı yerine artık yerelin güçlendiği, faal, katılımcı, şeffaf ve hesap verebilir bir idare yapısına sahip olunduğunu vurgulayan Oktay, şunları söyledi:
“Yönetim takımlarımız, karar alıcılarımız, mahallî yöneticilerimiz, ülkemizi istikrarla ilerletmenin sorumluluğunu taşıyor; toplum faydasına iş yapmanın omuzlarımıza yüklediği vebalin şuuruyla, kamunun işleyiş ve hizmetlerinin ‘hem akla hem vicdana’ hitap etmesine ehemmiyet veriyoruz. Geçtiğimiz 17 yılda kamuda etik kültürün gelişmesi ve kamu dalına eşitlik, adalet, tarafsızlık, şeffaflık üzere müspet özelliklerin hakim olması için gerekli adımları attık, atmaya da devam ediyoruz. Cumhurbaşkanımızın liderliğinde yolsuzluk ve yetkinin berbata kullanımı üzere olumsuz tavır ve davranışların dünden bugüne sürekli karşısında olduk. Yolsuzlukla gayret etmek ve hesap verebilirliği yaygınlaştırmak, ıslahat ajandamızın daima en değerli ögeleri ortasında yer almıştır.”
Oktay, 2003’te çıkarılan “Bilgi Edinme Hakkı Kanunu”nun kamu görevlerinin ifa edilmesinde, saydamlığı sağlamak ve idareyi vatandaşa yakınlaştırmak açısından kıymetli bir etken olduğunu, 5018 ve 6085 sayılı kanunlarla da daha şeffaf, daha hesap verebilir kamu mali idaresi ve idari işlemlerin kontrolünün kurulduğunu lisana getirdi.
Mevzuat iyileştirmelerinin yanı sıra Türkiye’nin 2004 yılında, Avrupa Konseyi Yolsuzluğa Karşı Devletler Grubu’na üye olduğunu hatırlatan Oktay, bunu izleyen periyotta yeni bir Yolsuzlukla Çaba Strateji Dokümanı ve Hareket Planı hazırlandığını aktardı.
“DİJİTAL TÜRKİYE”
Kamu hizmetlerini tüm vatandaşlar için daha erişilebilir, eşit ve kolay hale getirmek maksadıyla çağdaş kamu hizmeti anlayışı çerçevesinde e-Devlet uygulamalarının hayata geçirildiğine dikkati çeken Oktay, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Dijital Türkiye’nin kapıları tüm vatandaşlarımıza sonuna kadar açılmıştır. e-Devlet sisteminde bugün 42 milyonu aşkın kullanıcı, 580 kurumun farklı hizmetlerinden ‘Dijital Türkiye Portalı’ üzerinden faydalanmaktadır. Gururla müjdelemek isterim ki yıl sonunda bitirmeyi taahhüt ettiğimiz ‘Dijital Türkiye Versiyon 1.0’ı haziran ayında tamamlayıp hizmete alıyoruz. Haziran ayı içerisinde çalışmalarına başlayacağımız ‘Dijital Türkiye versiyon 1.1’de lokal yönetim uygulamalarına tartı vereceğiz. Kamu hizmetlerinde doküman değil beyan esası ile vatandaşımızla kamu ortasında inanç ögesini tesis etmeyi, hizmet suratı, şeffaflık ve izlenebilirliği azamî düzeye çıkarmayı hedefliyoruz. Bütün bu uygulamalarla maksadımız vatandaşına hizmetkar devleti ve kamu görevlisini uygulamaya almak.
Belge temeline değil beyan temeline dayalı bir hizmet anlayışına geçiyoruz. Zihniyet değişimini olabildiğince zorladık. Vatandaş hizmet almaya geldiğinde bizde olan hiçbir bilginin evrakını talep etmeyeceğiz. Bilhassa yerel idarelerden bir ricamız var. Lokal idarelerin de tıpkı anlayış içinde hizmetlerini gözden geçirmeleri, mecburî olmadıkları sürece vatandaştan doküman talep etmeden bütün mahallî idareleri kendi içinde yapılandırmalarını rica ediyorum. Yatırım Ortamını Güzelleştirme Uyum Konseyini yarın topluyoruz. Kamu, iş dünyası ve ilgili sivil toplum kuruluşları olarak, vilayetlerimizdeki yatırımların önündeki manileri bir bir kaldırmaya devam ederken etik farkındalığı artırmaya çalışacağız.”
Oktay, Türkiye’de yönetimin aksiyon ve süreçlerini daha şeffaf ve hesap verebilir hale getirmek için, yasama ve yürütmeden başka olarak Türkiye Kamu Denetçiliği Kurumunun kurulduğunu tabir etti.
Kamu Vazifelileri Etik Şurasının üst seviye kamu vazifelilerinin etik davranış prensiplerini ihlal şikayetlerini inceleme ve etik davranış biçimlerinin “vicdani bir muhasebe” haline dönüşmesi tarafında çaba gösterdiğini belirten Oktay, kamunun ‘vicdan mekanizması’ olarak yürüttüğü çalışmalar sebebiyle Kamu Görevlileri Etik Konseyi Lideri Köksal Toptan ve tüm konsey üyelerine teşekkür etti.
YEREL İDARELERDE ETİK
Kurulun oluşturulduğu günden bu yana kamuda yolsuzluğun önlenmesi ve kamuda etik kültürün güçlendirilmesi gayesiyle Avrupa Birliği ve Avrupa Kurulu ile yürüttüğü ortak projeleri ve projelerin çıktılarını yakından izlediğini anlatan Oktay, şöyle devam etti:
“Kurulun son zamanlardaki gündeminin ‘yerel idarelerde etik’ olarak belirlenmesi, etik unsurların merkezi idarede olduğu kadar vatandaşımıza doğrudan temas eden yerinden idare kuruluşlarımız tarafından da benimsenip uygulanması ve tüm Anadolu’da etik kültürün güçlenmesi açısından değerlidir. Bugün açılış programını gerçekleştirdiğimiz ‘Yerel İdarelerde Etik Farkındalık Projesi’nin de bu doğrultuda değerli bir adım olduğunu düşünüyorum. Seçimle iş başına gelen belediyelerimiz ve merkezi yönetime bağlı olarak çalışan taşra teşkilatının tümünü kapsayan proje vesilesiyle mahallî idarelerde etik ihlallerine neden olan mevzuat eksikliklerinin belirlenerek bu alanlara yönelik yeni mevzuat tekliflerinin geliştirilmesi ve ‘yerelde etik’ bilgi tabanının kurulması üzere somut çıktılar hedeflenmesi manalıdır. Proje, lokal idarelerin hizmet alanlarına ait etik kodlarımızın kökleşmesine katkı sağlayacaktır. Bunların yanı sıra proje vesilesiyle mevcut kontrol düzeneklerinin aktifliğinin gözden geçirilmesi mümkün olacaktır.”
Fuat Oktay, bugün birçok lokal idare kurumunda etik komitesi kurulduğunu ve etik prensipler mukavelesi oluşturduğunu söyledi.
“HALKIMIZIN DEVLETİMİZE OLAN İNANCI DAHA DA PEKİŞECEK”
Etik kontrol için oluşturulan tüm düzeneklerin kurulması kadar hakkıyla işlemesini sağlamanın da değerli olduğuna dikkati çeken Oktay, konuşmasını şöyle tamamladı:
“Bu çerçevede kamu çalışanlarına olduğu kadar vatandaşlarımıza da önemli vazifeler düşmektedir. Birebir vakitte sivil toplum kuruluşları, sendika ve meslek kuruluşlarının rolü de göz arkası edilemez. Bu projede yer alan tüm paydaşları, mahallî yöneticilerimizle, vazife yaptıkları yerlerde bir ortaya gelmelerini ve mahallî idarelerde etik davranış unsurlarını Anadolu’nun tamamına yayarak etik davranış unsurlarını yaygınlaştırmak için daha çok çalışmaya davet ediyorum.
Projenin tüm paydaşları başta olmak üzere, sivil toplumu, kamu yönetimimizde etik prensiplerin güçlendirilmesi ve amaçların takip edilmesi için iş birliğine takviye vermeye çağırıyorum. Kozmik etik unsurlar, kamuda sağlıklı bir şekilde işlediğinde ülkemizin demokratik niteliği yükselecek, hukukun üstünlüğü ve halkımızın devletimize olan itimadı daha da pekişecektir. Kamu Vazifelileri Etik Kurulu tarafından yürütülen proje kapsamında Türkiye’de mahallî idarelerde etik kültürün gelişmesine ve daha kaliteli, şeffaf, vatandaş odaklı belediyecilik hizmetlerinin yaygınlaşmasına vesile olacağına inanıyorum. Proje, hukukun üstünlüğü, dürüstlük, adalet, inanç, eşitlik, şeffaflık ve liyakat üzere üniversal ilkelerin lokal idarelerin işleyişinde de daha çok benimsenmesini sağlayacaktır.Türkiye’yi yeni maksatlara, etik unsurlarla, daha güçlü şekilde taşıyacağız.”
