Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin akabinde, ülke genelinde bina dayanıklılık testi müracaatları arttı. ‘Evim zelzelede yıkılır mı?’, ‘Binam sağlam mı?’ sorularına cevap arayanlar, ‘Deprem Dayanıklılık Testi’ yapan belediyeler, lisanslı mühendislik firmaları ve üniversitelerin kapısını çalıyor. Bursa Uludağ Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’ne de 133 kişi başvurdu. Lakin bu 133 şahıstan hiçbirisi oturdukları binalarda inceleme yapılabilmesi için gerekli olan süreçleri tamamlamadı. Müracaatların kayıt etabına geçmediğini ve inceleme sürecinin başlamadığını söyleyen Bursa Uludağ Üniversitesi Rektör Yardımcısı, İnşaat Mühendisliği Kısım Lideri Prof. Dr. Adem Doğangün, vatandaşların meskenleri yıkılır kaygısıyla müracaatlarını tamamlamadıklarını belirtti.
KENTSEL DÖNÜŞÜM KAPSAMINDA YA DA FERDÎ OLARAK MÜRACAAT YAPILABİLİR
Bina dayanıklılık testi için iki tercih olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Adem Doğangün, bunların birinin kentsel dönüşüm, başkasının ise ferdî müracaat olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Kentsel dönüşümde, maliklerin yaptığı müracaatlar sürece giriyor. Bir kişi bile başvurabilir. Şayet riskli çıkarsa 60 gün içinde binanın yıkılması gerekiyor zira bakanlığın sisteminde görülüyor. Bir de ferdi müracaat var. Müracaat sahibi, isterse onu resmiyete sokabilir. Belediyeden yeterli güçlendirme projesi hazırlayabilir, binasının yıkılmasına karar verdirebilir ya da kendi bileceği bir iş. Biz kentsel dönüşümle lisanslı olmamıza karşın oradan pek müracaat almıyoruz. Lisanslı ofisler var onlar yapıyor.”
‘BAŞVURU YAPANLARA İKİ SEÇENEK SUNUYORUZ’
Bina dayanıklılığının belirlenmesi için de iki farklı uygulama olduğunu söyleyen Doğangün, “Bize, 133 vatandaşımız ferdî olarak başvurdu. Bunların yaklaşık 50’sinin projesi ve taban etüdü yoktu. Olanlar da iki türlü seçenek sunuyoruz. Birincisi zelzele yönetmeliğine uygun karot alınması, kolonların sıyrılması, belirli yerlerde kırılarak donatının görülmesi, kirişlerden sıyırma yapıp donatının görülmesi üzere. Tahribatlı sistemler olarak isimlendiriyoruz biz bunu. Bunu da kesinlikle, yönetmelik neyi emrediyorsa onların hepsini yapmak zorundayız. İkinci seçeneğimiz ise beton dayanımını karot almayarak, yüzey sertliğine bağlı beton test çekiçlerimiz var. Bir de ultrasonik metotlarla beton dayanımını belirliyoruz fakat öbür süreçler birebir. Doğal bunun sonucunda malzemeyi biz beton dayanımını yönetmeliğe nazaran belirlemediğimiz için, zelzele yönetmeliğindeki emniyeti sağlar yahut sağlamaz biçiminde değil de binanın risk durumunu ortaya koyuyoruz. Risk durumuna nazaran de artık o malikler kendileri, binaların durumuyla ilgili oturup karar verebilirler. Bundan sonra tekrar kentsel dönüşüme sokabilirler şayet girmek istiyorlarsa ya da binalar sağlamsa diyecekler ki, ‘Bizim rastgele bir şey yapmamıza gerek yok. Biz bu binada oturmaya devam edeceğiz’ diye karar verebilirler” dedi.
‘BİREYSEL MÜRACAATLARDA, RİSKLİ YAPILARIN YIKILMA ZARURİLİĞİ YOK’
Üniversiteye danışmanlık hizmeti için müracaat yapan 133 bireyden hiçbirisinin, oturdukları binalarda inceleme yapılabilmesi için gerekli olan süreçleri tamamlamadıklarına dikkat çeken Prof. Dr. Adem Doğangün, bunun en önemli nedenini ise ekonomik yetersizliğe bağladı. İnsanların meskenleri yıkılır endişesiyle gerekli testleri yaptırmadıklarını belirten Doğangün, “Şu anda bir tedirginlik var. Bir kısmı kentsel dönüşümle ikisinin ortasındaki farkı bilemediği için. Çünkü, ‘Oturduğum bina riskli çıkarsa 60 gün içinde yıkılmak zorunda. ‘Nereye gideceğim, nereye yerleşeceğim, nasıl bulacağım, Artık kiralık mesken bulmak çok zor’ diye düşünüyorlar.” diye konuştu. (DHA)